مستند سازی

مستند سازی

سینمای مستند در طی زمانی حدود ۳۰ سال ، از ۱۸۹۵ تا ۱۹۲۲ ، به تدریج رشد کرد و اولین نشانه های آن ، فیلم های کوتاه ” برادران لومیر ” و ” ادیسون ” بودند . تا سال ۱۹۰۰ ، تعداد زیادی از این نوع فیلم های مستند چند دقیقه ای توسط ” برادران لومیر ” در فرانسه ساخته شد . فیلمبرداران این دو برادر ، به اطراف و اکناف جهان رفتند و فیلم های کوتاه متنوعی از مراسم مختلف در نقاط مختلف جهان گرفتند . در دهه ی ۱۹۲۰ ، چندین فیلم مستند ” امپرسیونیستی ” درباره ی شهرهای بزرگ جهان ساخته شد که به فیلم های ” سمفونی شهر ” مروف هستند . مانند ” برج ایفل ” ساخته ی ” رنه کلر ” و ” برلین سمفونی شهر بزرگ ” ساخته ” راتمن ” . در سال ۱۹۲۲ ، اولین فیلم مستند بلند سینمایی ساخته شد و آن فیلم بسیار معروف ” آنوک شمال ” ساخته ی ” فلاهرتی ” است.

(۱) رابرت فلاهرتی : فلاهرتی طی سه دهه فعالیت سینمایی تنها پنج فیلم بلند را به پایان رساند : ” نانوک شمال ” ( ۱۹۲۲ ) ، ” مولانا ” ، ” مردی از آران ” ، ” سرزمین ” و ” داستان لوئیزیانا ” . ” فلاهرتی ” از جمله معدود مستندسازانی بود که به موضوع نخستین فیلمش وفادار ماند : مبارزه ی آدمی با طبیعت . ” نانوک شمال ” ، به توصیف سر گذشت یک اسکیمو می پردازد . ” نانوک ” به مبارزه ای قهرمانانه علیه سرما ، باد ، دشت های وسیع و یخ های سخت دست می زند . ” مولانا ” ، سرگذشت جوانی از جزیره نشینان دریای جنوب است که باید آیین خالکوبی را انجام دهد تا بتواند برای زندگی دریانوردی برگزیده شود . از فیلم هایی که به تقلید از ” نانوک شمال ” ساخته شد ، باید از دو فیلم ” علفزار ” ( درباره ی کوچ ایل بختیاری ) و ” چانگ ” ، هر دو ساخته ی ” مریان کوپر ” و ” ارنست شودساک ” نام برد .

(۲) کینگ ویدور : مستندساز آمریکایی که فیلم مستند ” رژه ی بزرگ ” را درباره ی آمریکایی ها در جنگ جهانی اول ساخت . فیلم هایی دیگر او عبارت اند از : جمعیت و هاله لویا . هاله لویا درباره ی سنت های سیاه پوستان آمریکایی است .

 

مطالب بیشتر: فیلمبرداری مستند       تدوین فیلم مستند      آموزش عکاسی

مستند سازی

(۳) مکتب مستند سازان سینمای انگلستان : در پایان دهه ی ۱۹۲۰ با فیلم ” ماهی گیران ” ساخته ی ” جان گریرسون ” آغاز به فعالیت کرد . این مکتب به موضوعات اجتماعی و اقتصادی توجه بسیاری داشت . ” گریرسون ” اولین کسی است که واژه ی ” مستند ” یا ” دکومانتر ” را به معنای سینمایی آن و پس از دیدن فیلم مولانا ساخته ی ” فلاهرتی ” برای توصیف آن به کار برد .

(۴) فیلم های مستند گزارشی در روسیه : این نوع مستند به خصوص در فعالیت های ” ژیگا ورتوف ” از اهمیت بسیار زیادی برخوردار شد . ” ورتوف ” ، یکی از مخالفان سر سخت سینمای داستانی و طرفدار جدی سینمای مستند بود . نظریه ی ” سینما چشم ” یا ” کینه پراودا ” که توسط ” ورتوف ” مطرح شد ، اصول این نوع از فیلم مستند را ارائه داده است . از فیلم های مستند او که بیشتر گزارش هایی درباره شکوه انقلاب روسیه هستند ، میتوان به ” تاریخچه ی جنگ داخلی ” اشاره کرد . او فیلم ” مردی با دوربین فیلمبرداری ” را به سبک فیلم های مستند ” سمفونی شهر ” فیلم سازان ” آوانگارد ” فرانسه کار کرد .

(۵) لنی ریفنشتال : مستند ساز آلمانی که احترام و ارزش خاصی که ” هیتلر ” برای کار های او قائل بود ، باعث شد که او فیلم مستند ” پیروزی اراده ” را در سال ۱۹۳۵ درباره ی هیتلر ، قدرت و سلطه ی او بسازد . در این فیلم هیتلر به عنوان یک ناجی معرفی می شود . فیلم دیگر او ” المپیک ” نام داشت که درباره ی بازی های المپیک سال ۱۹۳۶ است . تدوین این فیلم چند سال طول کشید .

مستند سازی

(۶) آلن رنه : مجموعه ای فیلم مستند کوتاه در زمینه ی هنر های تجسمی ساخته است . مانند ” ون گوگ ” ، ” گوگن ” ، ” گرنیکا ” و ” تندیس ها نیز می میرند ” . در فیلم ” ون گوگ ” ، درام زندگی نقاش از روی تابلوهای او جان می گیرند . ” گرنیکا ” بیش از آن که به ” پیکاسو ” بپردازد ، فیلمی است درباره ی جنگ اسپانیا . دو فیلم دیگر او ، ” تمام خاطرات دنیا ” ( درباره ی کتابخانه ی ملی پاریس ) و ” شب و مه ” ( درباره ی اردوگاه های کار اجباری ) هستند .

(۷) ژان روش : مردم شناس فرانسوی که فیلم های مستندی درباره ی سیاهان ساخته است ، مانند ” هرم انسانی ” ، ” من ، یک زنگی ” . و ” وقایع تابستانی ” . اغلب ، فیلم ” وقایع تابستانی ” را بنیان گذار ” سینما وریته ” یا سینما حقیقت می دانند . ” سینما حقیقت ” یک جنبش سبکی در فیلمسازی مستند و اصطلاحی است که غالبأ برای فیلم های داستانی که قصد دراماتیک خود را به شیوه ای مستند و ساده بیان می کنند به کار می رود . در این نوع فیلم هدف فیلم ساز بهره گیری از دوربین به شیوه ای بدیهه گویانه می باشد . ” سینما حقیقت ” از به کار گیری روش های استودیویی اجتناب می ورزد . بهره گیری از نور طبیعی ، دوربین رو دست ، برداشت های بلند و ضبط صدای معمولی از تکنیک های معمول این روش است .

(۸) برت هانسترا : مستند ساز هلندی ، که با ساخت فیلم ” شیشه ” ( برنده اسکار ، ۱۹۶۰ ) به شهرتی جهانی دست یافت . ” شیشه ” مستندی شاعرانه است که در ۱۲ دقیقه ، هنر شیشه گری را معرفی می کند .

منبع: episodefilm